Wat zijn obligaties?

Obligaties kunt u zien als een lening van een belegger – u – aan een bedrijf, overheidsorganisatie of land. In ruil voor die lening krijgt u van de organisatie waaraan u uw geld leent ieder jaar een vooraf bepaalde, vaste of variabele rente. Dat is de couponrente.

Bedrijven of landen geven obligaties uit om geld op te halen waarmee ze investeringen kunnen doen. De partij die een obligatie uitgeeft, noemen we de uitgevende instelling. Een obligatie kan een looptijd hebben van enkele, maar ook tientallen jaren. De meest bekende soorten zijn staatsobligaties en bedrijfsobligaties.

Wat is een staatsobligatie?

Een staatsobligatie is een stukje lening van een belegger aan een land of overheid. Omdat staatsobligaties over het algemeen minder risicovol zijn dan bedrijfsobligaties, leveren ze doorgaans een minder hoge rente op dan bedrijfsobligaties.

Toch gaat dit niet altijd op. Een obligatie van een land met een slechte financiële positie is bijvoorbeeld risicovoller dan die van een land met een sterke financiële positie en levert daardoor ook een hogere rente op.

Wat is een bedrijfsobligatie?

Een bedrijfsobligatie is een stukje lening van een belegger aan een bedrijf. Over het algemeen zijn bedrijfsobligaties risicovoller dan staatsobligaties. Dat is niet vreemd, want de kans dat een bedrijf failliet gaat is nu eenmaal groter dan dat een heel land op de fles gaat. Tegenover dat hogere risico staat wel dat het verwachte rendement van bedrijfsobligaties groter is dan dat van staatsobligaties.

Wat is het risico van een obligatie?

Op het eerste gezicht lijkt beleggen in een obligatie relatief veilig. U leent geld aan een bedrijf of overheid, ontvangt jaarlijks rente en krijgt uw geld aan het einde van de looptijd netjes terug. Maar hoewel ze een minder risicovolle belegging zijn dan aandelen, zijn obligaties zeker niet vrij van risico. Niet alleen kunnen bedrijven failliet gaan of landen hun schuldplicht niet nakomen, obligaties kunnen ook in waarde dalen (en stijgen).

Hoe kunnen obligaties in waarde stijgen of dalen?

Net als aandelen kunnen ook obligaties op de beurs worden verhandeld en kunnen ze in waarde schommelen. De waarde van obligaties is namelijk sterk afhankelijk van de marktrente. Dat kunnen we het beste verduidelijken met een voorbeeld.

Stel, u koopt een obligatie met een rente van 3% op het moment dat de marktrente 2% is. Dat lijkt een goed idee, want een obligatie is op dat moment rendabeler dan sparen. Een paar jaar later is de marktrente echter gestegen naar 4% en levert sparen juist meer geld op dan uw obligatie.

U wilt dus gaan sparen, en om dat te doen verkoopt u uw obligatie. Doordat sparen inmiddels aantrekkelijker is geworden, is de vraag naar uw obligatie afgenomen. U moet daarom genoegen nemen met een lagere prijs dan u ervoor betaald heeft.

Ook de looptijd van de obligatie is belangrijk. Obligaties met een lange looptijd zijn wat vatbaarder voor koersveranderingen. Als u bijvoorbeeld een obligatie koopt met een looptijd van 10 jaar en een vaste couponrente van 2%, is er gerede kans dat de couponrente van nieuwe obligaties op een gegeven moment hoger uitvalt dan die 2%.

Uw obligatie wordt dan minder aantrekkelijk voor andere beleggers, en dus daalt de koers ervan. Als u de obligatie verkoopt, doet u dat waarschijnlijk met een verlies op de aankoopprijs. Andere beleggers kunnen zo de lagere couponrente goedmaken met een lagere aanschafprijs.

De kans dat dat gebeurt bij een obligatie met een looptijd van 10 jaar is dus groter dan bij een obligatie met een looptijd van 1 jaar. Daarom zijn kortlopende obligaties vaak minder risicovol dan langlopende. Daar tegenover staat dat langlopende obligaties een grotere kans hebben op een hoger rendement. Als nieuwe obligaties minder rente opleveren, is het voor andere beleggers aantrekkelijk om obligaties te kopen die voor langere tijd wél een hoge(re) rente garanderen.

Wanneer is beleggen in obligaties slim?

Obligaties zijn voor veel beleggers een soort tegenhanger van aandelen. In crisistijden kunnen aandelen sterk in waarde dalen, terwijl obligaties dan vaak stabiel blijven. Mensen die wat minder risicovol willen beleggen, of minder afhankelijk willen zijn van de rendementen van aandelen(fondsen), kiezen vaker voor obligaties.

Let wel: de ene obligatie is de andere niet. Sommige obligaties zijn minder veilig dan andere. Voordat u besluit te beleggen in obligaties of obligatiefondsen, is het daarom verstandig te kijken naar het risico van die obligaties. U las hierboven al dat kortlopende obligaties (meestal) minder risicovol zijn dan langlopende obligaties en dat hetzelfde geldt voor staatsobligaties ten opzichte van bedrijfsobligaties.

Kan ik bij Brand New Day beleggen in obligaties?

U kunt bij ons beleggen in verschillende obligatiefondsen. Zo belegt u niet in een enkele obligatie, maar in vele obligaties tegelijkertijd. Dat scheelt u geld, want onze fondsen zijn lekker goedkoop. En tijd, want u hoeft niet zelf uit te zoeken welke obligaties u precies moet hebben.

Met ons standaard obligatiefonds belegt u bijvoorbeeld in obligaties van bedrijven van over de hele wereld. U spreidt dan uw geld automatisch over heel veel beleggingen. U kunt bij ons uiteraard ook beleggen in staatsobligatiefondsen. Meer informatie over onze fondsen vindt u hier. Heeft u al een rekening en wilt u uw fondsverdeling aanpassen naar meer (of minder) obligaties? Log dan in op uw MijnBND.